Danıştay 13. Daire, Esas No: 2021/3285, Karar No: 2021/2999

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Makina Sanayi A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nce 24/12/2020 tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilen “Asya Bölgesi 5 Kısım Müteferrik İçmesuyu İnşaatı” ihalesinin, davacı şirket tarafından yapılan şikâyet başvurusu nedeniyle ihale komisyonu tarafından iptali üzerine, yine davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu neticesinde verilen ihalenin iptali kararının iptaline ilişkin 14/04/2021 tarih ve 2021/UY.I-819 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının davacının ikinci iddiasının yerinde olmadığına ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; ihalenin iptali kararından önce ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından M.16 iş kaleminin pompa analiz girdisi için … Pompa Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’den alınan fiyat teklifi ve eki Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanabilecek yöntemlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesinde sayıldığı, isteklilerce söz konusu yöntemlerin kullanılabileceği, yerli malı kullanılması hususunun sözleşmenin yürütülmesi aşamasında kontrol teşkilatı tarafından denetlenebileceği, idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasında anılan analiz girdisi için yerli malı kullanılmasını zorunlu kılan bir belirleme yapılmadığından aşırı düşük teklif açıklamasının idarece verilen analiz formatı üzerinden yapılabileceği, anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasında mevzuatın cevaz verdiği açıklama yöntemlerinden olan üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin kullanıldığı ve fiyat teklifi ile eki tutanağın mevzuatın aradığı şartları taşıdığı görüldüğünden, dava konusu Kurul kararının davacının ikinci iddiasının yerinde olmadığına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, yapım işlerinde kullanılacak yerli malı olan makine, malzeme ve ekipmana ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “Yapım İşlerinde Yerli Malı Olması Şartı Getirilen Malzeme Listesi”, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ise, “Yapım İşlerinde Yerli Malı Olması Şartı Getirilen Makine ve Ekipman Listesinin” oluşturulduğu ve bu listelerin EKAP üzerinden ilan edildiği, Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme Tasarısı’nın 23.5. maddesi ve bu maddeye ilişkin 21.2 nolu dipnot ile dava konusu işe ait Sözleşme Tasarısı’nın 23.5. maddesi uyarınca, idarece aşırı düşük teklif açıklaması istenilen istenilen iş kalemleri içerisinde yer alan “M-16- Q: 1,7 M3/Sn Hm: 196 Mt Elektropomp Grubu Temini ve Montajı” iş kaleminin imalatında kullanılacak olan pompanın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen ve Kurumun EKAP sayfasında yayımlanan “Yapım İşlerinde Yerli Malı Olması Şartı Getirilen Makine ve Ekipman Listesi’nin 161 ila 165 ve 200. satırlarında yer alması nedeniyle pompaya ilişkin olarak yapılacak aşırı düşük açıklaması ve belgelendirmenin de yerli malı ürün esas alınmak suretiyle yapılması gerektiğinin ortaya çıktığı, ihale uhdesinde bırakılan firma tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde ilgili iş kalemi için alınan fiyat teklifine esas pompanın yurt dışında üretildiği ve fiyat teklifini düzenleyen firmanın distribütör olduğu, dolayısıyla fiyat teklifine esas alınan pompanın yurt dışında üretilen yabancı menşeili ve yerli malı statüsünde olmayan bir ürüne ait olduğu, fiyat teklifine esas alınan malın ihale konusu işte kullanılması gereken bir mala ait olması gerektiği, ihale konusu işte kullanılması mümkün olmayan yabancı menşeili bir mal esas alınmak suretiyle düzenlenen pompa girdisine ilişkin fiyat teklifi ile yapılan açıklamanın uygun görülmesinin mevzuata uygun olmadığı, Sözleşme Tasarısı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen “Yapım İşlerinde Yerli Malı Olması Şartı Getirilen Makine ve Ekipman Listesi”nin ihale dokümanının bir parçası olduğu, idare ve istekliler açısından bağlayıcı olduğu, eksik düzenlemeye dayalı olarak “…alınan fiyat teklifinin kullanıldığı ve fiyat teklifi ile eki tutanağın mevzuatın aradığı şartları taşıdığı görüldüğü…” şeklinde belirtilen gerekçenin de yerinde olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılabilecek yöntemlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesinde sayıldığı, isteklilerce bu yöntemlerin kullanılabileceği, yerli malı kullanılması hususunun ise sözleşmenin yürütülmesi aşamasında kontrol teşkilatı tarafından denetleneceği, ihaleyi yapan idare tarafından aşırı düşük teklif sorgulamasında anılan analiz girdisi için yerli malı kullanılmasını zorunlu kılan bir belirleme yapılmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının ihaleyi yapan idarece verilen analiz formatı üzerinden yapılabileceği, anılan istekli tarafından üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin kullanıldığı ve fiyat teklifi ile eki tutanağın da mevzuatın aradığı şartları taşıdığı, davacının, ihale konusu işin yerine getirilmesi sırasında kullanılacak olan pompaların siparişe özel olarak üretilmekte olduğu ve benzer ürünün daha önce üretilmesinin pratikte çok rastlanılan bir durum olmadığı iddialarının varsayıma dayalı olduğu, ihalede davacı tarafından 67.838.955,00-TL, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi dava dışı isteklinin ise 66.474.810,00-TL teklif verdiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 23.5. maddesi ile bu maddede yollama yapılan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen ve EKAP üzerinden ilan edilen Yapım İşlerinde Yerli Malı Olması Şartı Getirilen Makine ve Ekipman Listesi’ne göre Santrifüjlü Pompaların yerli malı olması gerektiğinin anlaşıldığı, her ne kadar idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında anılan analiz girdisi için yerli malı kullanılmasına ilişkin bir belirleme yapılmamış ise de, ihale dokümanı ve yollama yapılan mevzuat uyarınca yerli malı olması gerektiği anlaşılan malzemeler bakımından aşırı düşük teklif açıklamasının yerli malı ürünlere ilişkin fiyat teklifi alınmak suretiyle yapılması gerektiği sonucuna ulaşıldığından, temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozularak dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.